"Żelary" są zbiorem samodzielnych, choć wzajemnie – na sposób powieściowy – powiązanych opowiadań, opublikowanych w 2001 r. w Czechach przez 82–letnią autorkę. Książka przyniosła pisarce nagrodę państwową.
Akcja prezentowanych opowiadań rozgrywa się w pierwszej połowie XX w. Losy mieszkańców górsk...