Utwór został napisany z okazji pierwszego lotu balonem nad Warszawą, ma więc charakter okolicznościowy. Ponadto, jest on przykładem liryki sytuacyjnej - znajdziemy w nim wiele czasowników i namiastkę fabuły. W wierszu podmiot liryczny nie ujawnia się, lecz zręcznie kryje za opisywanymi zdarzeniami. Odę otwiera rozbudowana peryfraza nieba, gdzie można od(...)

Jan Jakub Rousseau, Wyznania (wybór), przeł. Tadeusz Żeleński (Boy), oprac. Ewa Rzadkowska (wybór rozdziałów) WSTĘP (cytaty). - od momentu decyzji napisania tego szczególnego życiorysu nie odstępuje Jana Jakuba myśl o własnej inności oraz o różnicy, jaka będzie dzieliła Wyznania i tak poczytne wówczas pamiętni-ki, nie mówiąc już o całej przeobf(...)

Gotthold Efraim Lessing, Minna von Barnhelm, czyli żołnierska dola. Komedia w pięciu aktach, przeł. Henryk Zymon-Dębicki, oprac. Olga Dobijanka, BN II 112, 1958. WSTĘP I. Tło historyczne działalność Gottholda Efraima Lessinga. - druga połowa XVIII wieku epoka literatury niemieckiej. - zacofanie po wojnie trzydziestoletniej w XVII wieku, liczne p(...)

Ignacy Krasicki, Bajki, oprac. Zbigniew Goliński, BN I 220, 1975. WSTĘP I. Sytuacja bajki w literaturze oświecenia. - gatunek ogólnie uznany i szeroko rozpowszechniony. - Konarski – wykorzystanie bajki (dydaktyzm) w zreformowanym szkolnictwie. - bajka jako wypowiedź parenetyczna i pouczająca, perswazyjna i umoralniająca; celem bajki było wychowywanie i(...)

Zdzisław Libera, Poezja polska XVIII wieku, Warszawa 1976. I. Poezja czasów saskich. - w dziejach literatury polskiej XVIII wieku możemy wyróżnić co najmniej dwa odrębne etapy. Pierwszy z nich przypada na tzw. czasy saskie i uchodzi przynajmniej w pierwszych swych trzydziestu, czterdziestu latach, za okres upadku i zacofania kulturalnego, drugi (...)

Adam Naruszewicz, Liryki wybrane, wybrał i wstępem poprzedził Juliusz W. Gomulicki, Warszawa 1964. I. WSTĘP - negatywna opinia o twórczości Naruszewicza: „gminność”, „sarmackość”, „rubaszność”; zwrócenie uwagi na kunszt i nowatorstwo – Borowy i Zgorzelski, głęboka troska obywatelska – Kleiner. - wiersze pisane na zamówienie (zakonne albo dworsk(...)

Franciszek Dionizy Kniaźnin, Wybór poezji, oprac. Wacław Borowy, BN I 129, 1948. WSTĘP I. Życie Kniaźnina. - białoruska szlachta, ur. 04,10,1750 r., w dzieciństwie zmarli jego ojciec i rodzeństwo, bardzo kochał matkę; kolegium jezuickie, nowicjat, zapał do łaciny, 1773 r. Naruszewicz wydaje zbiór „Horacjusza Pieśni przekładania różnych”, m.in. K(...)

Józef Wybicki w "Pieśni Legionów Polskich we Włoszech" wymienia kilkoro ważnych zwierzchników wojskowych. Pierwszą wspomnianą postacią jest generał Jan Henryk Dąbrowski, w którym pokładano nadzieję na powrót do ojczyzny. Kolejnym dowódcą jest hetman Stefan Czarniecki, który przewodził Polakom podczas Potopu szwedzkiego i był gotowy na wiele po(...)

Stanisław Trembecki, Bajki…, [w:] Antologia bajki polskiej, oprac. Wacław Woźnowski, BN I 239, 1982. WSTĘP I. Bajka jako gatunek literacki. 1. Nazwa i pojęcie. - K. Nizio, Bajka [w:] Słownik polszczyzny XVI wieku. - baśń, mit, opowiadanie o treści fantastycznej, legendarnej lub alegoryczno-dydaktycznej, utwór literacki. - wiadomość lub informacj(...)

Prujące stawy Smukła lilio płynąca, Na letniej wodzie, O słońca zachodzie, Już widzę jak jesteś śpiąca, O, konająca! Gdy życia nawały, Prują stawy, Jadę prosto do ciebie. Trzymam życie, miła w biedzie! Och, w rękach pusto jak w gnieździe, Jaskółki płaczą, jesteś w Gnieźnie! Interpretacja w. 1-2: piękna kobieta w. 3-5: zachód słońc(...)