Homer, Iliada, przeł. Kazimiera Jeżewska, oprac. Jerzy Łanowski, wyd. 13 nowe zupełnie, BN II 17, 1981. WSTĘP 1. Początek literatury europejskiej. - najstarszą z literatur Europy, grecką, otwierają „Iliada” i „Odyseja”. - tematy, mity i postaci z tych epopei weszły na stałe w świadomość kulturalną dużej części lu-dzkości. - dzieła w pełni rozwinięte, n(...)

Jan Kochanowski – Treny Jana Kochanowskiego droga do „Trenów” 1. Kochanowski urodzony w 1530 ( lub około ) a Treny wypuszczone w 1580 ◦ te 50 lat to szczytowy rozkwit renesansu w Polsce • 1560 r. - pierwszy poezje drukowane przez Kochanowskiego ◦ Epitaphium Cretcovii w Bazylei 1561 utwór po Polsku „O śmierci Jana Twardowskiego” - Kraków 1562 w(...)

Owidiusz „Metamorfozy” WSTĘP I Świat Owidiusza - Rzym na przełomie epok Owidiusz – 43 r.p.n.e. W tych czasach wojna domowa, zabójstwo Cezara, walka o władze pomiędzy Antoniuszem oraz Gajuszem Oktawianem. Niezadowolenie rzymskiego społeczeństwa. Kolejne wojny domowe w 30 r. Egipt jako Prowincja Imperium Romanum - Pryncypat Oktawiana Augusta Głównymi (...)

Boccaccio „Dekameron” O PRZEKŁADZIE Przytoczenie tekstu tłumacza, opisanie, że tłumacz nie uciekł od błędów, że stale unowocześniany był rytm bokacjuszowej prozy. Ponadto zauważa zastrzeżenia dotyczące przekładu; maniera stylistyczna, problematyczna archaizacja, niedocenienie Boccaccia jako artysty słowa. Zaczyna się księga „Dekameron” w której zawie(...)

DANTE ALIGHIERI: BOSKA KOMEDIA, PRZEŁ. E. PORĘBOWICZ, WSTĘP KALIKST MORAWSKI, BN II 187 I. Treść: 1. Pieśń pierwsza: - Dante rozpoczyna podróż w nocy z Wielkiego Czwartku na Wielki Piątek 1300 roku, ma 35 lat, - poeta znajduje się w ciemnym lesie, nie może znaleźć wyjścia, - znalazł się u stóp góry, - spotkał na drodze Panterę (symbolizuje zmysłowoś(...)

Zbigniew Raszewski, Krótka historia teatru polskiego, Warszawa 1977. I. Teatr staropolski – w państwie Piastów i Jagiellonów. od. XIII w. teatr ściśle obrzędowy, liturgiczny – łaciński, w Wielkanoc, słowa z Ewangelii, znalezienie pu-stego grobu, najstarsza instrukcja dotycząca gry scenicznej w X w. w Anglii, „gra” („ludus”), a nie „teatr”. - (...)

Jan Ptaśnik, Kultura wieków średnich, Warszawa 1959. I. Kościelny system średniowieczny. - epoka klasycznego średniowiecza: idea o państwie Bożym, cechuje ją pogarda dla świata, pobożni tęsknią za śmiercią-wybawicielką. - asceta – bohater wojuje ze swymi namiętnościami (wzór doskonałego człowieka), ten ideał urzeczywistniał głównie stan mniszy,(...)

Polska poezja świecka XV w., oprac. Maciej Włodarski, BN I 60, 1997. WSTĘP I. Rozwój poezji w Polsce do XV w. - tzw. poezja „ludowa” – przedchrześcijański folklor, niegodny uwiecznienia (brak znajomości języka polskiego u piśmiennych duchownych; pogaństwo), pieśni obrzędowe (weselne, żałob-ne, związane z cyklem przyrodniczym, dziewczęce, biesia(...)

Średniowieczna pieśń religijna polska, oprac. Mirosław Korolko, wyd. 2 zm., BN I 65, 1980. WSTĘP I. Geneza pieśni religijnych w językach narodowych. - wierszowane utwory słowno-muzyczne wyrażające treści religijne od początku chrześcijań-stwa (przejęte z innych kultur) ściśle związane z obrzędami i liturgią. - podstawowym gatunkiem – hymn (uroc(...)

Aron Guriewicz, Kategorie kultury średniowiecznej, przeł. Józef Dancygier, Warszawa 1976. 1. Wstęp. „Obraz świata” człowieka średniowiecznego. - spaczone wyobrażenie na temat średniowiecza – niemal synonim wszelkiej ciemnoty. - ukształtowały się zalążki współczesnych narodowości europejskich. - dominują: żywoty świętych, w architekturze – katedry, obr(...)