Antologia poezji polsko-łacińskiej 1470-1543, oprac. Antonina Jelicz, Szczecin 1985. WSTĘP w drugiej połowie XV w. w piśmiennictwie polskim pojawiają się nowe, nie znane przedtem elementy, widoczne zarówno w treści, jak i w kształcie formalnym utworów. Literatura śred-niowieczna pełniła wiele zadań: wpajała zasady wiary, pouczała w sprawach religijnych(...)

Janusz Pelc, Jan Kochanowski. Szczyt renesansu w literaturze polskiej, Warszawa 1980. CZĘŚĆ I. ZARYS BIOGRAFII. Młodość, studia i podróże. ur. ok. 1530 r., zm. 22,08,1584 r., rodzice Piotr (45 lat) i Anna (23 lata), liczne rodzeństwo: 6 braci i 4 siostry + 2 z pierwszego małżeństwa ojca, dwaj bracia zostali pisarzami. od 1544 r. na Akademii Krakowskiej(...)

Erazm z Rotterdamu, Pochwała Głupoty oraz Skarga Pokoju, [w:] tenże, Wybór pism, przeł. Maria Cytowska, Edwin Jędrkiewicz, Mieczysław Mejor, oprac. Maria Cytowska, BN II 231, 1992. WSTĘP Erazm z Rotterdamu i jego twórczość. epoka Erazma: koniec XV w. i początek XVI w.: upadek Konstantynopola 1453 r., odkrycie Ameryki 1492 r., upadek Grenady 1492 r., mo(...)

Mikołaj Rej, Pisma wierszem (wybór), oprac. Julian Krzyżanowski, BN I 151, 1954. WSTĘP Człowiek i pisarz. 1543 r. – pamiętny rok: przełom zachodzący w ówczesnym życiu polskim. Ukazały się dzieła polskie i łacińskie (drukiem), do których należą: praca M. Kopernika „O obrotach sfer niebieskich”. zmarł młodo Klemens Janicius (zdolny poeta, chłop z pochodz(...)

Jan Kochanowski, Pieśni, oprac. Ludwika Szczerbicka-Ślęk, BN I 100, 1997. WSTĘP najwybitniejsze miejsce zajmuje liryka. pierwszy zbiór liryków poeta wydał w 1579 r. „Psałterz Dawidów”, potem 1580 r. „Treny” i „Ly-ricorum libellus” („Książeczka liryków”), 1584 „Fraszki” oraz „Elegiarium libri IV, euisdem Fori-coenia sivi epigrammatum libellus” („Elegii (...)

Mikołaj Rej, Żywot człowieka poczciwego, oprac. Julian Krzyżanowski, BN I 152, 1956. WSTĘP „Źwierciadło” i jego powstanie. na przełomie 1567/1568 r. w oficynie drukarskiej Matysa Wierzbięty w Krakowie wychodzi „Źwierciadło” – mechaniczna, choć pomysłowo skomponowana składanka wielu utworów róż-nych chronologicznie, tematycznie i formalnie. pisząc je Re(...)

Jan Kochanowski – Treny Jana Kochanowskiego droga do „Trenów” 1. Kochanowski urodzony w 1530 ( lub około ) a Treny wypuszczone w 1580 ◦ te 50 lat to szczytowy rozkwit renesansu w Polsce • 1560 r. - pierwszy poezje drukowane przez Kochanowskiego ◦ Epitaphium Cretcovii w Bazylei 1561 utwór po Polsku „O śmierci Jana Twardowskiego” - Kraków 1562 w(...)

Jan Kochanowski, Treny, oprac. Janusz Pelc, wyd. 15 zm., BN I 1, 1986. WSTĘP Jana Kochanowskiego droga do „Trenów”. ur. ok. 1530 r., zm. 1584 r.. pierwsze wydanie „Trenów” ukazało się w Drukarni Łazarzowej w Krakowie w 1580 r. 1530-1580 rozkwit renesansu polskiego, powstają najwybitniejsze utwory: Andrzeja Frycza Modrzewskiego i Mikołaja Kopernika, Kle(...)

Jan Kochanowski, Psałterz Dawidów, oprac. Jerzy Ziomek, BN I 174, 1960. WSTĘP pierwsze wydanie „Psałterza” 08,10,1579 r. – przywilej Batorego zakazujący przedruku dzieł Kochanowskiego bez jego zgody. okoliczności powstania nieznane dokładnie: powstawał stopniowo i obok innych utwórów oraz przez artystę dojrzałego. „Psałterz” w ciągu wieków. psalm – na(...)

Jan Błoński, Mikołaj Sęp Szarzyński a początki polskiego baroku, Kraków 1996. Mikołaj Sęp Szarzyński – z Mazowsza, herbu Janosza, z Szarzyna (dziś Szarzyn), nazwisko Sęp, ojciec Joachim, matka ?, Mikołaj ur. ok. 1550-1581, Jakub ok. 1550-po 1601, Wit po 1550-po 1585 (zakonnik). Mikołaj 1565 zapis na uniwersytet lipski, wcześniej we Lwowie. 1565-1568 ? (...)