Władysław Orkan

Prawdziwe nazwisko Orkana - Franciszek Ksawery Smaciarz, a od roku 1898 po zmianie nazwiska przez matkę, Smreczyński. Urodził się 27 listopada 1875 roku w Porębie Wielkiej w powiecie limanowskim, z którą związany był do końca swojego życia. Pochodził z biednej rodziny, rodzice gospodarowali na kilku morgach nieurodzajnej gleby, ojciec Maciej był drwalem w lesie, dodatkowo zimą szył kierpce. Posiadał starszego brata Stanisława i młodszą siostrę Mariannę. Dzięki zabiegom matki Katarzyny, zarówno Franciszek, jak i Stanisław uzyskali wykształcenie, najpierw w szkole w Porębie Wielkiej, potem w szkole cystersów w Szczyrzycu, a na koniec w gimnazjum w Krakowie. Matury Orkan jednak nigdy nie uzyskał, spowodowane to było pewnymi zaniedbaniami w nauce na rzecz literatury i przedstawień. Po zakończeniu edukacji wrócił do rodzinnej miejscowości, gdzie wybudował nowy dom na miejsce rozwalającego się starego. Willa zyskała nazwę Orkanówka, dzisiaj znajduje się tam muzeum poety. Pomimo licznych wyjazdów, pobytów i podróży nigdy nie zdradził swoich Gorców. Dwa razy stawał na ślubnym kobiercu, pierwszą żoną była Maria Zwierzyńska, która urodziła pisarzowi córkę Zosię. Po śmierci Marii w 1912 roku, Orkan ożenił się po raz drugi z Bronisławą Folejewską, wdową z dwoma synami: Witoldem i Zbigniewem. Zosia zmarła mając dwadzieścia jeden lat, 3 czerwca 1930 roku nie wiedząc o śmierci i pogrzebie ojca. Władysław zmarł bowiem 14 maja 1930 roku. Na drugi dzień, po kłótni z żoną znaleziono go leżącego na podłodze. Nie mogący mówić, sparaliżowany, skonał dwa dni później. Pogrzeb odbył się 16 maja 1930 roku w Krakowie, gdzie na Cmentarzu Rakowskim pochowano zacnego człowieka. Matka Katarzyna zmarła 7 października 1936 roku, spoczywa na cmentarzu w Zakopanem, por. np. Bolesław Faron, Władysław Orkan, Kraków 2004; Jan Piwowarczyk, Władysław Orkan - wspomnienie rodzinne, [w:] Orkan czytany dzisiaj, pod red. Marii Madejowej, Wojciecha Kudyby, Anny Mlekodaj, Nowy Targ 2003; Stanisław Pigoń, Władysław Orkan: twórca i dzieło, Kraków 1958.
[edytuj opis]

Najwyżej oceniane książki autora

Zobacz wszystkie książki

Najpopularniejsze cytaty z książek autora

Drzewiej

"Każda chwila dnia miała swoją właściwość, swój walor i barwę, inną niż następna. Poranek ukazywał się na wierchu nagi, w jasnych stręczystych włosach, jak chłopiec po kąpieli. – Świt oznajmiał się długą, złotą surmą, jak archanioł. O świtaniu schodziły Panny różowe na łąki w koszulkach ze mglanej przędzy – a gdy rumakom Słońca grzywy już poza wierchem wychodu lśniące widać było, brały się za ręce i unosząc się naprzeciw, w świetle powietrza tajały. – Przedpołuń znaczył się tym, że pełgające w zdłużonych cieniach drzew Rosopije, dla mokrych, zielonych szat z barwą cieni równane, spijające wargami rosę z krawędzi światła, na klęczkach, dłońmi płaskimi o ziem wsparte, cofały się do kraju lasu, gdzie jak płaszcze porzucone ciemniły sie koło pni przez dzień cały. Tak samo południe i popołudnie, śródwieczerz i zmrok - wszystko się czymsi oznaczało. I były chwile nie ciąg jeden, który znużenie starości sprowadza."

Dodał: idalia Dodano: 07 XII 2011 (ponad 12 lat temu)

0 0