Cizia Zyke

Cizia Zykë jest podróżnikiem i pisarzem francuskim urodzonym w 1949 roku w Maroku.

Cizia Zykë, syn francuskiego legionisty pochodzenia albańskiego i Greczynki, spędził dzieciństwo w Tarudant, na południu Maroka. Razem z rodziną wyjechał do Bordeaux, kiedy Maroko wywalczyło niepodległość od Francji w 1956 roku.

Okres dojrzewania Cizii mija burzliwie: stojąc na czele gangu młodocianych przestępców, dwukrotnie trafia do więzienia. W wieku siedemnastu lat postanawia opuścić Francję. Jako że władze odmawiają wydania mu paszportu, próbuje zaciągnąć się do Legii Cudzoziemskiej w czasie Wojny Sześciodniowej aby móc wyjechać. Wysiłki jego spełzają jednak na niczym, bo po trzech miesiącach treningu jednostka jego zostaje rozwiązana.

W 1967 roku udaje mu się jednakowoż uzyskać paszport i Zykë wyjeżdża do Argentyny, w której ma daleką rodzinę. W Ameryce Południowej spędzi w sumie trzy lata, wzbogacając się przede wszystkim na handlu dziełami sztuki prekolumbijskiej. W tym okresie ogarnie go także niepohamowana pasja do hazardu.

W październiku 1970 roku Zykë pojawia się w Toronto. Wkrótce obejmuje zarząd nad wloską restauracją, później wyspecjalizuje się w nielegalnych kasynach oraz egzekwowaniu długów przemocą. Po próbie zamachu ze strony bossa rywalizującej mafii, Zykë opuszcza Kanadę i zamieszkuje w Szwajcarii w 1973 roku.

Będąc uzależniony od narkotyków, Zykë często w tym okresie podróżuje zaopatrywać się w nie w Amsterdamie. Po niebezpiecznym przedawkowaniu heroiny decyduje się na wyjazd do Afryki Północnej, gdzie niebawem rozwinie handel samochodami i częściami zamiennymi do nich na olbrzymią skalę. Jednak mimo wszechobecnej korupcji ułatwiającej mu działania nie zawsze zgodne z prawem, w 1975 roku zostaje aresztowany w Bamako i oskarżony między innymi o przemyt i rozbój. Z trudem udaje mu się zdobyć zwolnienie za kaucją, po czym w popłochu opuszcza Afrykę.

W ciągu następnych trzech lat, Zykë podróżuje z narzeczoną po Karaibach. W 1978 roku rodzi im się syn, ale umiera nagle w wieku niespełna dwunastu miesięcy. Pogrążeni w bólu, Cizia i jego narzeczona odreagowują tragedię w kasynach Makau i Hongkongu, po czym bez grosza przy duszy lądują w Kostaryce w 1980 roku.

Zainteresowany opowiadaniami o poszukiwaczach złota mieszkających nielegalnie w parku narodowym Corcovado na półwyspie Osa, Zykë przyłącza się do kilku z nich, po czym zakłada – legalny tym razem – holding zajmujący się przemysłowym wydobywaniem złota rzecznego. Jednakże dewastacja środowiska naturalnego oraz konflikty, w jakie Cizia popada z miejscową ludnością i politykami, doprowadzają go do upadku w 1983 roku. Zagrożny wieloletnim wyrokiem, Zykë potajemnie opuszcza Kostarykę, zabierając ze sobą trzy kilogramy złota.

Po powrocie do Francji Zykë spisuje "Złoto" (Oro), w którym opowiada o swoich przygodach w Kostaryce, po czym publikuje je w 1985 roku. W następnych dwóch latach wydaje także "Saharę"(o przygodach w Afryce) oraz "Parodię" (o pobycie w Kanadzie). Te trzy książki składają się na jego trylogię autobiograficzną, w której opisane zdarzenia są, według samego Zykë, „całkowicie autentyczne”.[1]

Aż do roku 1991 Zykë mieszka w Tajlandii (gdzie trenuje boks tajski) i w Australii, gdzie ponownie prowadzi kopalnię złota. W Australii zostaje nakręcony o nim reportaż dla telewizji francuskiej. W tym czasie Zykë regularnie wydaje powieści, z których jednak żadna nie powtórzy sukcesu wydawniczego "Złota".

W 1991 roku Cizia wyjeżdża do Albanii, kraju rodzinnego ojca. Zamieszka tam na trzy lata, w czasie których wyda trzy powieści koncentrujące się wokół tematu albańskiego kodeksu honorowego Kanun. Nakręca także o tym film dokumentalny we współpracy z reżyserem Piro Milkani.
[edytuj opis]